Leatherman Test Laboratuvarının İçine Bir Bakış
Merhaba Peter, bugün bizimle konuşmak için zaman ayırdığın için teşekkür ederiz. Kendini tanıtabilir misin ve Leatherman’daki görevin hakkında biraz bilgi verebilir misin?
CATRA cihazıyla yapılan testte 1996 tarih damgasının olması oldukça ilginçti. Bu, Test Laboratuvarı’nın kökeninin Leatherman’ın ilk günlerine kadar uzandığını gösteriyor. Bize bu laboratuvarın geçmişi ve günümüzdeki rolü hakkında neler söyleyebilirsin?
Bugün 1996 model keskinlik koruma (edge retention) test cihazını yeniden üretseydik, modern otomasyonla birlikte biraz farklı görünürdü ama yine de kullanıcı deneyimini — yani malzeme aşındırma sürecini — simüle ediyor olurdu. 2023’te müşterilerimiz dijital bir yüzeyi törpülemiyor; hâlâ metal, ahşap ile uğraşıyor.
Görünüşe göre laboratuvardaki testler iki ana kategoriye ayrılıyor: Aletin gövdesinin dayanıklılığını test etmek ve ardından her bir fonksiyonun (bıçak, testere vb.) işlevselliğini test etmek. Bu adil bir değerlendirme mi?
Kesinlikle, ama şunu da biliyoruz ki kullanıcı, gövde dayanıklılığını işlevlerden ayrı düşünmeyecek. Eğer sap koparsa, tornavidanın pek bir anlamı kalmaz... Ancak evet, bazı fonksiyonları, onu taşıyan gövdeden bağımsız olarak test edebileceğimiz şekilde ayırabiliriz. Bir Leatherman testeresinin ahşap bir çubuğu kesme süresi, ister Surge modelinde ister daha sade bir Sidekick® modelinde olsun, aynı olmalıdır.
Bazı test cihazlarından ve nasıl geliştirildiklerinden veya temin edildiklerinden bahseder misin? “Octopus” ya da “Strap Cutter” gibi cihazlar hazır olarak mı alınıyor yoksa sıfırdan mı tasarlanıyor?
Laboratuvarda bazıları tamamen satın alınan, bazıları ise Leatherman’a özel olarak tasarlanmış çeşitli test cihazları bulunuyor. Örneğin, bıçak keskinliği “keskinlik koruma” (edge retention) ölçümü, endüstri standardı olan CATRA cihazı ile yapılır. Ayrıca Universal Test Machine (Evrensel Test Makinesi) dediğimiz, karşısına ne koyarsak iten ya da çeken, sensörlerle donatılmış bir sistemimiz de var. Octopus (Ahtapot), bizim döngüsel testlerimizin yapıldığı lineer kızak sistemine verdiğimiz isim. UTM (Universal Test Machine) ve Octopus için kullandığımız fikstürlerin bazıları oldukça iyi düşünülmüş, bazıları ise... nasıl desem... biraz daha cırt cırtlı bağlar ve sakızla tutturulmuş “MacGyver tarzı” çözümler diyebiliriz. Yeni özellik ve fonksiyonları test etmek için bazen hızlı ve pratik yolları denemek gerekiyor – bu da her zaman bilimsel değil, bazen içgüdüsel yöntemlerle oluyor.
Görünüşe göre laboratuvardaki testler iki ana kategoriye ayrılıyor: Aletin gövdesinin dayanıklılığını test etmek ve ardından her bir fonksiyonun (bıçak, testere vb.) işlevselliğini test etmek. Bu adil bir değerlendirme mi?
Kesinlikle, ama şunu da biliyoruz ki kullanıcı, gövde dayanıklılığını işlevlerden ayrı düşünmeyecek. Eğer sap koparsa, tornavidanın pek bir anlamı kalmaz... Ancak evet, bazı fonksiyonları, onu taşıyan gövdeden bağımsız olarak test edebileceğimiz şekilde ayırabiliriz. Bir Leatherman testeresinin ahşap bir çubuğu kesme süresi, ister Surge modelinde ister daha sade bir Sidekick® modelinde olsun, aynı olmalıdır.
ARC modelinin MagnaCut bıçağı, CATRA makinesinde özel dokulu kâğıt katmanlarını keserek keskinlik koruma (edge retention) testine tabi tutuldu.
Peki, ARC gibi yıllarca geliştirilen bir çok amaçlı alette Test Laboratuvarı sürece ne kadar erken dahil olur?
Tasarım mühendisliği ekibi, bir sonraki ürün henüz bir peçeteye çizilmiş bir eskizken bile laboratuvarı kullanmaya başlar. Prototiplerden elde edilen test sonuçları, bizi doğru yolda olup olmadığımız konusunda yönlendirir — böylece kaynakları verimsiz veya çıkmaz bir tasarıma harcamamış oluruz.
Diyelim ki test için size yeni bir prototip getirildi. Belirli bir kontrol listesine mi uyuyorsunuz, yoksa süreç daha çok ürüne göre değişen, doğaçlama bir şekilde mi ilerliyor? Yani, bir aletin test süreci nasıl işler, adım adım anlatır mısın?
Bu soru biraz yanlış varsayım üzerine kurulu. Her mühendis, kendi tasarımından, prototiplerinden ve gerekli testleri belirlemekten bizzat sorumludur. Elbette testleri fiziksel olarak gerçekleştiren bir laboratuvar teknisyenimiz var (Anthony). Çoğu zaman mühendis ile Laboratuvar Teknisyeni birlikte çalışarak yeni bir test yöntemi geliştirir ve doğrularlar. Test gereklilikleri genellikle ürünler arasında ortaktır (örneğin: sap dayanıklılığı, konserve açma, levye işlevi, tırnak kesme vb.). Bu testler ihtiyaca göre uyarlanabilir ve tekrar edilebilir.
Peki, test sonuçlarını aldınız. Bundan sonra ne oluyor?
Laboratuvar, belirli bir fonksiyonun performansını ölçmenin bir yoludur. Yeni bir fonksiyon söz konusu olduğunda, kullanıcı kitlesinden neye değer verdiklerini ve hangi performans düzeyinin ihtiyaçlarını karşıladığını anlamak için oldukça fazla geri bildirime ihtiyaç duyulur. Bu bilgiler netleştikten sonra, test sonuçlarını ürün tasarımını ve üretim süreçlerini değerlendirmek için kullanırız. Bu sonraki testler, ya kalite denetimi ya da üretim sürecindeki bir sorunu çözmek veya iyileştirmek amacıyla yapılır.
Testlerin, bir ürünün evrim geçirmesine veya beklenmedik faydalar sunmasına katkı sağladığı bir örnek verebilir misin?
FREE serisi pense modellerinin (P2, P4) ilk tasarım sürecinde, sapların açılma hareketi sırasında güçlü ama kısa mesafeli bir direnç (detent) sağlamamız gerekiyordu. Ancak çelik parçalar bu tür yay özellikleri için uygun değil, bu yüzden pense kulağının içine yerleştirdiğimiz poliüretan silindirlerle çalışmaya başladık. Testler, bu silindirlerin hem gerekli sap torkunu sağladığını hem de güçlü, tatmin edici bir “klik” sesi verdiğini gösterdi. Üstelik Octopus döngü test cihazında yapılan dayanıklılık testinde neredeyse sonsuz bir ömür gösterdiler. Size test sonuçlarını paylaşmak isterdim ama dürüst olmak gerekirse, bir milyon döngü sonra bile bir arıza elde edemedik. Ayrıca çelik yaylar stres kaynaklı korozyona karşı savunmasızken, poliüretan bu konuda çok daha dayanıklı. Bu yüzden tuzlu sis testinde lastik (kauçuk) malzeme test etmek neredeyse anlamsız... ama biz yine de test ettik.
ARC ''Octopus'' cihazı, Ratchet Driver'ların dayanıklılığını test ediyor.
Peki senin favori "işkence cihazın" hangisi?
Günlük taşıdığım ARC modelinde en sık kullandığım parça levye. Evet, tasarımı çok sofistike değil — aslında kalın bir tornavida ucu gibi. Ama laboratuvar testleri bu aletin, kullanıcıların normalde yaptığı "zorlamalara" dayanabileceğini gösterdi. Bu parça sayesinde artık başka bir işlevi eğip bükmenin ya da kırmanın getirdiği iç burkan utancı yaşamıyorsunuz. Bu da beni mutlu ediyor (belki garanti departmanımızı da?).
Teşekkürler, Peter!
Peter’a zaman ayırıp bizimle konuştuğu ve bizi laboratuvara davet ettiği için kocaman bir teşekkürler!